24 Ocak 2010

2000 yılında emekli olanların aylığı artar mı

2000 yılında Adana'da SSK'dan emekli olan bir vatandaşın açtığı dava sonrasında emekli aylığını artırması konusu birkaç gazetede yer aldı. Binlerce vatandaşımız da "Biz de mahkemeye verelim mi, mahkemeye verirsek aylığımız artar mı?" diye soruyor.


Ali Bey, gazetelerde Adanalı bir SSK emeklisinin Ekim 2000 yılında emekli olduğu ve SSK maaşının eksik bağlandığı, bununla ilgili mahkemeye dava açarak hem emekli maaşını artırdığı, hem de geçmişe yönelik kendisine faiz ödendiğine dair bir haber yer aldı. Bu durumun 2000 yılından sonra emekli olan tüm SSK'lıları kapsayacağı söyleniyor. Bu konuda bizi bilgilendirirseniz çok sevinirim, zira sadece size güveniyorum. Osman Boztepe



Esasen çok karmaşık olan emekli aylığı hesaplama sistemini, olabildiğince basitleştirerek sizlere anlatmaya çalışacağım.
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun'la Sosyal Sigortalar Kurumu'nda emekli aylığı hesaplamasında köklü değişiklikler olmuştur.
4447 Sayılı Kanun'la, aylıkların hesaplanmasında 1978 yılından beri uygulanmakta olan katsayı esasına dayalı gösterge sistemi kaldırılarak, yerine TÜFE ve GH oranlarına göre sigortalıların güncelleştirilmiş prime esas yıllık kazançlarının esas alınması öngörülmüş ve aylık bağlama oranının belirlenmesine ilişkin hükümler de yeniden düzenlenmiştir.
4447 ile getirilen aylık bağlama sistemi, sigortalılık süresinin başlangıcı 01.01.2000 tarihinden sonra olanlara uygulanacağından, 31.12.1999 günü öncesinde çalışmaları bulunanların aylıklarının hesabında, eski ve yeni aylık hesaplama sisteminin birleşiminden oluşan karma bir sistem getirilmiştir.
Bu değişiklikle 31.12.1999 tarihine kadar geçerli olan katsayı ve gösterge sisteminden, 01.01.2000'den itibaren kazançların güncellenmesi uygulamasına geçilmiştir ama 31.12.1999 günü öncesindeki çalışmaları için eski sistem ve eski formül (Gösterge x Katsayı x ABO) kullanılacaktır.

ESKİ GÖSTERGE 1999 ÖNCESİNE GÖRE BULUNUR

31.12.1999 tarihine kadar geçerli olan sistemle bağlanacak emekli aylığında, geriye doğru son 10 yılın (veya son beş yılın) kazançları dikkate alınırken, 01.01.2000'den sonraki uygulamayla sadece son 10 veya 5 yılın ortalaması uygulamasından vazgeçilerek 2000 yılı ve sonrasındaki tüm yılların kazançlarının ortalaması dikkate alınmıştır. Ancak yeni sistem tam olarak sadece 01.01.2000'den sonra işe girenler için geçerli olup, 31.12.1999 tarihinden önce işe girmiş olanların emekli aylıklarının karma sistemle belirlenmesine başlanmıştır. Bu sebeple de önce gösterge belli edilir; bunun için, 1999, 1998, 1997, 1996, 1995, 1994, 1993, 1992, 1991, 1990 yıllarının kazançlarına göre önce Üst Gösterge (Süper Emekli) Tespit Tablosu'na göre üst göstergesi bulunur. Bulunan gösterge ,yukarıdaki formüldeki gibi 31.12.1999 günü geçerli olan memur maaş katsayısı (12000) ile çarpılır.

ESKİ AYLIK GÜNCELLENİYOR

Eski formülle 31.12.1999 günündeki memur maaş katsayısı olan 12000 ile hesaplanan eski aylık, sonraki yıllarda TÜFE ve Gelişme Hızı (GH) oranı kadar artırılacaktı. Mesela şu andaki uygulamada 31.12.1999 günündeki rakamlara göre hesaplanan aylık 8,451999 güncelleme katsayısı ile 01.01.2008 gününe, sonra da 2008 ve 2009 güncelleme katsayılarıyla 2010 yılı ocak ayına taşınmaktadır.



KARAR YASAYA UYGUN DEĞİL

Gazetelerde görünen Adana İş Mahkemesi'nden çıkan karar, 2000 yılı ekim ayında emekli olan kişinin emekli aylığı formülündeki 12000 memur maaş katsayısı yerine 15760 katsayısının kullanılmasını kararlaştırmıştır. Ancak, bu karar yasa metnine uygun değildir. Kararı aynen onayan Yargıtay'ın ilgili dairesi de bu kararından her zaman dönebilir. Bu sebeple biz de dava edelim mi diye soranlara dava etmelerini tavsiye edemem. Zira, davanın reddedilmesi riski her zaman var.


Bu yazı 1,161 defa okundu.